Zorgmedewerker krijgt actuele toedienlijst

Zorgmedewerkers maken gebruik van een digitale, actuele toedienlijst om veilig medicatie te kunnen geven. De conclusie van IVM is dat hoewel dit de afgelopen jaren verbeterd is, de toedienlijst bij een derde van de instellingen niet actueel is. TOP Instellingsapotheken zijn al jaren continu bezig om samen met automatiseerders de toedienlijst zo up-to-date mogelijk te krijgen. Dat is met de digitale slag gelukt maar vanzelf gaat dit niet.

Alle zorgprofessionals die invloed hebben op de actualiteit van de toedienlijst hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid. De TOP Instellingsapothekers zetten (actief) zelfzorgmiddelen op de toedienlijst. (Waarnemend) voorschrijvers worden gemotiveerd om bij wijzigingen altijd een recept te maken. Dit is niet vanzelfsprekend en niet 100% waterdicht. Bij beide punten gaat het om procesdiscipline en dat valt of staat met de herhaling van het belang van deze handelingen bij onder andere nascholingen van zorgmedewerkers/verpleging en FTO met de artsen.

Duidelijke informatie en instructie

De zorgmedewerkers zijn afhankelijk van de informatie op de toedienlijst voor de handelingen die zij moeten uitvoeren. TOP Instellingsapotheken werken allemaal met Medimo en zorgen voor een complete toedienlijst met heldere informatie wat te doen zoals adviezen hoe een geneesmiddel bij bijvoorbeeld slikstoornissen moet worden toegediend, hoe en in welk oog te druppelen en hoe en waar een crème of zalf te smeren.

De actuele situatie van de niet-leverbaarheid van medicatie heeft wel grote invloed op de uitvoering in de praktijk. Bijvoorbeeld omzettingen naar een andere sterkte door naleveringen; soms moet er van een middel ineens twee tabletten gegeven worden omdat een lagere sterkte wel beschikbaar is. Of moet er een hele tablet gegeven worden i.p.v. een halve tablet omdat de dubbele sterkte wel leverbaar is. Dit is een risico waar we op dit moment tegenaan lopen.

Een optimaal toedienproces

Het toedienproces in een instelling heeft veel kritieke stappen waar het mis kan gaan. IVM geeft aan dat regelmatig een dubbele controle mist bij risicovolle geneesmiddelen. Ook het risico dat de zorgmedewerker niet ongestoord kan werken doordat er bijvoorbeeld te weinig personeel is of het gebrek aan voldoende kennis/ervaring van het meditatieproces.

Een TOP Instellingsapotheek vangt veel van deze mogelijke risico’s op door een deel van het toedienproces te optimaliseren in samenwerking met de instellingsapotheek. Een voorbeeld is het doen van een quickscan op de toedientijden, door kritische evaluatie kan het aantal toedienmomenten gereduceerd worden. Een ogenschijnlijk kleine aanpassing met een aanzienlijk effect op de werkbelasting en daarmee de medicatieveiligheid.

Actief inzetten medicatiebeoordeling

Medicatiebeoordelingen zijn belangrijk voor de medicatieveiligheid bij cliënten die langer verblijven in een instelling. De constatering van IVM dat deze beoordelingen nog onvoldoende plaats vinden, herkennen wij niet.  TOP Instellingsapothekers zetten hier juist actief op in, jaarlijks gaan zij met voorschrijvers in gesprek om de medicatie per cliënt te evalueren en waar nodig aanpassingen te doen, eventuele onduidelijkheden op de toedienlijst op te lossen en opnieuw kijken naar het beleid rondom malen. Indien praktisch haalbaar en van toegevoegde waarde wordt de zorgmedewerker erbij betrokken. Wanneer de medicatiebeoordeling een standaard onderdeel is van het medicatieproces dan houd je daarmee ook de toedienlijst actueel.

Omgang met Opioïden in de instelling

Opioïden vallen onder de Opiumwet, wat betekent dat er strikte regelgeving en verplichtingen bij komen kijken. IVM constateert dat bij ongeveer een derde deel van de instellingen er geen correcte voorraadadministratie voor de opioïden is. Ook de wijze van retourneren van niet meer gebruikte en vervallen opioïden is voor verbetering vatbaar. Bij slordigheden in retourneren bestaat de kans op misbruik. TOP Instellingsapotheken kijken samen met de zorginstelling naar hoe het best met opioïden kan worden omgegaan. Zo heeft TOP Instellingsapotheek Beker zelf een Opiatenportaal ontwikkeld. Ook Medimo is bezig met het uitbreiden van de digitale voorraad registratie voor opiaten.